14:50
ေတာင္သာသားေလး
ဘာသာစကားရဲ႕အေရးပါပံုေလးေတြကို ေတာင္သာသားေလး ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳေလးနဲ႔ ေပါင္းစပ္ၿပီး ဒီေဆာင္းပါးေလးနဲ႔ တင္ျပပါရေစ။ ဘာသာစကားမတတ္တဲ့ လူတစ္ေယာက္က စကားမေျပာတတ္တဲ့ လူတစ္ေယာက္နဲ႔ တူတယ္ ဆိုတာ ေတာင္သာသားေလး ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ႀကံဳမွ ကုိယ္တိုင္သိခဲ့ရလို႔ပါပဲ။
ေတာင္သာသားေလး ပထမႏွစ္ဘ၀တုန္းက ဒီလိုေလးေတြးမိတာပါ။ ေတာင္သာသားေလး ပညာလာသင္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံကဘာသာစကားဟာ ဒီပညာသင္ေနတဲ့ ၃ ႏွစ္အတြင္းေလးပဲ အသံုး၀င္မွာပါလို႔။ စာေမးပြဲေအာင္ရံုေလာက္၊ ဆရာ/မေတြနဲ႔ စကာေျပာႏိုင္ရံုေလာက္ ေျပာတတ္ရင္ရၿပီေပါ့။ တကယ္ေတာ့ အဲ့ဒီအေတြးက တတ္တတ္စင္ေအာင္လြဲခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္လည္း ကုိယ္ကိုတိုင္ တကယ္ အ၀န္းထဲကို ၀င္မိေတာ့မွပဲ ဘာသာစကားက အေရးႀကီးပါလား ဆိုတာ သိလိုက္ရတယ္။
ဒုတိယႏွစ္ေရာက္ေတာ့ ဘာသာစကားေကာင္းတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ မိတ္ေဆြျဖစ္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ ဘာသာစကားရဲ႕ အေရးပါပံုေလးေတြကိုလည္း ပိုၿပီးသိလာရတယ္။ အခန္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ ကြန္ပ်ဴတာသံုးလိုက္၊ အိပ္လိုက္၊ စားလိုက္ နဲ႔ အခ်ိန္ေတြ သံုးေနမယ့္အစား သူ႔တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အေထြအေထြနယ္ပယ္ထဲကို ၀င္သင့္တယ္လို႔ ထင္ခဲ့တယ္။
ေတာင္သာသားေလး စာတစ္ခု ဖတ္ဖူးပါတယ္။ လူတုိင္းက ကိုယ္မေအာင္ျမင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ျပသနာတစ္ခုႀကံဳခဲ့ရင္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အကယ္၍သာ ဆိုတဲ့ ေနာင္တရတဲ့ အသံေတြနဲ႔ ေျပာတတ္ၾကပါတယ္။ စာေရးဆရာက အဲ့လိုေျပာတာထက္ အကယ္၍သာ ေျပာမယ့္အစား ေနာက္တစ္ၾကိမ္က်ရင္ ဘာလုပ္မယ္ဆိုတာ ေျပာသင့္တယ္တဲ့။
ေတာင္သာသားေလးလည္း မာစတာ ဒုတိယႏွစ္ေရာက္ေနပါၿပီ။ ဘာသာစကား သိပ္မရေသးတဲ့ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္အရင္က အကယ္၍သာ ဆိုတဲ့ စကား ခဏခဏ သံုးမိပါတယ္။ အခုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္အဲ့လိုမေျပာေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ဒီထက္ပိုႀကိဳးစားမယ္ဆိုတဲ့ စကားပဲေျပာမယ္လို႔ စဥ္းစားထားပါတယ္။
ႏုိင္ငံျခားကို ပညာေတာ္သင္ျဖစ္ျဖစ္၊ အလုပ္လုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရာက္ရွိလာတဲ့ အကိုအမတို႔က ဘာသာစကားနဲ႔ပါတ္သတ္လုိ႔ အႀကံေလးတစ္ခု ေပးပါလို႔ ေတာင္းခဲ့ရင္ ေတာင္သာသားေလး အစက ေတြးမိသလိုေတြးမိေနတယ္ဆိုရင္ အျမန္ဆံုး အဲ့ဒီအေတြးကို ေျပာင္းျပစ္လိုက္ပါ။ ဘာသာစကားသိမွ အဲ့ဒီႏိုင္ငံမွာ စကားေျပာတတ္တဲ့ လူတစ္ေယာက္လို ေနထိုင္သြားလာေနႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဘာသာစကားမသိရင္ေတာ့ ဘာမွမေျပာတတ္တဲ့ လူအတစ္ေယာက္လုိ၊ ေစ်း၀ယ္ရင္ေတာင္ ကိုယ္ဟန္ လက္ဟန္နဲ႔ျပ၀ယ္ရင္ေတာ့ သူတစ္ပါးအထင္ေသးတဲ့ မ်က္လုံးေတြက ဆီးႀကိဳေနမွာ မလြဲဧကန္ ျဖစ္ေနေတာ့မွာပါ။
ဆက္လက္ႀကိဳးစားပါအံုးမည္
ေတာင္သာခရီးသည္
16:47
ေတာင္သာသားေလး
ေတာင္သာသားေလးပညာသင္ေနတဲ့ေက်ာင္းမွာ လူမႈေရးအခက္အခဲေလး နည္းနည္းႀကံဳလိုက္ရတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ေဆြးေႏြးၾကတယ္၊ တုိင္ပင္ၾကပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြအမ်ားႀကီးက အႀကံဥာဏ္ေတြ၊ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တာေတြ ေျပာၾကပါတယ္။
အားလံုးေျပာၾကတာေတာ့ သူ႔ဟာနဲ႔သူေတာ့ ေကာင္းၾကတာႀကီးပါပဲ။ သို႔ေပမယ့္လည္း သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ေျပာလုိက္တဲ့ စကားတစ္ခြန္းကေတာ့ ဘ၀တစ္သက္စာ မွတ္သားစရာေလး ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေျပာတာေလးကို သူေျပာသလိုေလသံေလးနဲ႔ပဲ ျပန္လည္ေ၀မွ်ပါရေစ။ သူငယ္ခ်င္းတို႔ ႀကိဳးစားၾကကြ။ လူဆိုတာ က်ရႈႈံးမႈေတြ ႀကံဳလာတိုင္း ငါ့အထင္ေတာ့ ဒီလုိေတြးသင့္တယ္ကြ။ ဥပမာ ေက်ာက္ခဲေလးတစ္ခုကို အေပၚကို ေျမွာက္လိုက္ရင္ သူအားရွိသေလာက္၊ အရွိန္ရွိသေလာက္ အျမင့္ဆံုးကို ေရာက္ႏုိင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အျမင့္ဆံုးကိုေရာက္ၿပီးသြားရင္ ေအာက္ကိုျပန္က်လာရတယ္ကြ။ ဒီလုိျပန္က်လုိ႔ ေက်ာက္ခဲေလးမွာ အျပစ္မရွိဘူးကြ။ ဒါ ေလာကသဘာ၀ရဲ႔ နိယာမပဲ။ အျပစ္ရွိတာက သူ႔ျပဳတ္က်လာတာကို ေနာက္တႀကိမ္ ျပန္တတ္ဖုိ႔ မႀကိဳးစားတာပဲ။ အဲ့ဒါမွ အျပစ္ကြ။ အခုလည္း သူငယ္ခ်င္းတို႔ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ လဲက်တယ္၊ ျပဳတ္က်တယ္ကြာ။ ေလာကသဘာ၀အရ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ၿပီးလာရင္ က်ရႈံုးမႈေတြ ေရာက္လာမွာပဲ။ ဒါသူငယ္ခ်င္းတို႔ အျပစ္မဟုတ္ဘူး။ ျပန္ထူဖို႔ မႀကိဳးစားတာကမွ သူငယ္ခ်င္းတို႔ အျပစ္ကြ။
ဘယ္ေလာက္ေကာင္းတဲ့ ဥပမာေလးပါလည္း။ ေတာင္သာသားေလးတို႔၊ အကို၊ အမတို႔ ဘ၀မွာလည္း ေအာင္ျမင္မႈေတြ ရွိခဲ့သလို က်ရံႈးမႈေတြ ရွိခဲ့၊ ႀကံဳခဲ့တာပါပဲ။ က်ရႈံးမႈေတြ ႀကံဳလာရင္ ျပန္ထဖို႔ စဥ္းစားတာထက္ ဒူးေထာက္လက္ေျမာက္ဖို႔ အရင္စဥ္းစားမိတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေျပာတဲ့ ဥပမာေလး သိလုိက္တဲ့အခ်ိန္ကစၿပီး ဒူးေထာက္လက္ေျမာက္ဖို႔ထက္ ျပန္ထဖို႔ႀကိဳးစားၾကပါဆို႔လို႔ ႏိႈးေဆာ္ တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။
ေတာင္သာခရီးသည္
ဆက္လက္ႀကိဳးစားပါအံုးမည္
14:08
ေတာင္သာသားေလး
အေဖတစ္ေယာက္ ပါးေရေတြေတာင္ တြန္႔လိပ္စ ျပဳေနပါၿပီလား။ သို႔ေပမယ့္လည္း သားတို႔မ်က္လံုးထဲမွာေတာ့ အေဖ့ရုပ္ရည္ေကာ၊ အေဖ့ကုိယ္က်င့္တရားေကာက ကမၻာ့ေပၚမွာရွိတဲ့ လူသားတုိင္း မွီမွာမဟုတ္ပါဘူးအေဖ။ အေဖတို႔ဘ၀ကို သုညကေန စခဲ့ရတာ သားတို႔ ဟုေျပာတဲ့အခါတိုင္း ငယ္ငယ္ကေတာ့ မယံုခ်င္။ ေဖေဖ ပံုျပင္ေတြ ေျပာေနတာလားေပါ့။ အသက္အရြယ္ နည္းနည္းေလး ရလာမွပဲ ေလာကကသင္ေပးတဲ့ အျဖစ္စေလာက္ အေတြ႔အႀကံဳေလးေတြေၾကာင့္လားမသိ၊ အေဖေျပာခဲ့တာေတြက ျဖစ္ႏိုင္တယ္၊ဆိုတာ ယံုလိုက္ပါၿပီအေဖ။ သားတို႔ စာႀကိဳးစားၾက။ တစ္ႏွစ္တစ္တန္း မွန္မွန္ေအာင္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ အတန္းေတြ ကုန္ေအာင္ေဖေဖ ပညာေတြ အေမြေပးခဲ့မယ္လို႔ တဖြဖြ ဆံုးမစကားေတြ ဆိုးတတ္ပါေသးတယ္။ ပင္ပန္းမႈေတြ၊ ဆင္းရဲမႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေနရရင္လည္း မ်က္ႏွာမညႈိး တည္ၾကည္စြာ၊ ရဲ၀ံ့စြာ စိတ္ေအးေအးထား ေျဖရွင္းတတ္ေသာအေဖ။ ေယာက်ီၤားပီသေသာ၊ ခန္႔ညားေသာ အေဖတစ္ေယာက္ အခုေတာ့ ခါးေလးေတြေတာင္ ကိုင္းစျပဳေနပါၿပီလား။ သို႔ေသာ္လည္း အေဖ အားမငယ္။ ႀကံဳလာတဲ့ ေလာကဓံႀကီးကုိ ရဲ၀ံ့စြာ ရင္ဆိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနေလရဲ႕။ ေဖေဖအရက္ကေလး (၃ လမွ တစ္ႀကိမ္ေလာက္) ေသာက္လာခဲ့လွ်င္လည္း ေမေမ့ ေျခဖ်ားေလးေတြ၊ ဇတ္ေၾကာေလးေတြ ႏွိပ္ေပးရင္း သူခ်စ္တဲ့ ေမေမကို ေခ်ာ႔တတ္တဲ့ေဖေဖ။ မ်က္ႏွာႀကီး အတင္းသားနဲ႔ေမေမတစ္ေယာက္ မၾကာပါဘူး အၾကင္နာစကားေလးေတြ ထြက္လာၿပီ။ ေဖႀကီးကို အရက္မေသာက္ေစခ်င္တာက ေဖႀကီးရဲ႕က်န္းမာေရးေၾကာင့္ပါတဲ့။ ေဖႀကီးေမြးထားတာလည္း သား(၄)ေယာက္တဲ့။ စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ေတာင္သာသားေလးတို႔ ညီအကို(၄)ေယာက္ကေတာ့ ျခင္ေထာင္ထဲမွာ ခုိးနားေထာင္ေနတာေပါ့။ တခါတေလေတာ့လည္း ညီအကို (၄)ေယာက္ တုိင္ပင္လွ်က္။ ညီတို႔မိန္းမရရင္လည္း အခုလို အရက္ေသာက္လာရင္ ေဖေဖလိုေခ်ာ့လုိက္တာ မဆိုးဘူးေနာ္။ အႀကံေတြကလည္း အထြက္သား။ အဲ့ဒါေတြကေတာ့ ေဖေဖပိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြထဲက မေျပာပေလာက္တဲ့ ေသးေသးမႊားမႊားေလးေတြပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ေလးစားခ်စ္ခင္ရတဲ့ ေဖေဖတစ္ေယာက္ ကို လြမ္းတဲ့အလြမ္းေတြ ဒီရုပ္သံေလးနဲ႔ပဲ ေျဖသိမ့္မိပါေတာ့တယ္။