ေငြကို ဘယ္လုိသံုးမလဲ

(၁) Budget plan တစ္ခု ေရးဆြဲပါ။ Budget plan တြင္ ၀င္ေငြ၊ စုေငြ၊ အေၾကြး ျပန္ဆပ္ေငြ၊ စားေသာက္စရိတ္၊ သြားလာေရးစရိတ္၊ အေထြေထြ အသံုး စသျဖင့္ သတ္မွတ္ျပီး ထို plan အတုိင္း အတတ္ႏုိင္ဆံုး လုိက္နာ သံုးစြဲသင့္သည္။

(၂) ကိုယ္ပုိင္ၾကြယ္၀မႈ ဘယ္ေလာက္ ရွိေနျပီလဲ ဆုိတာကို တြက္ခ်က္ မွတ္သားပါ။ ကိုယ္ပိုင္ အသားတင္ ၾကြယ္၀မႈ (net worth) ဆုိသည္မွာ ကုိယ့္ ပိုင္ဆုိင္မႈ စုစုေပါင္း၊ အိမ္၊ ကား၊ ကြန္ျပဴတာႏွင့္ တစ္ျခား ပိုင္ဆုိင္သည့္ ပစၥည္းမ်ား စသည့္တုိ႔၏ တန္ဖုိး စုစုေပါင္းႏွင့္ ကုိယ္ေပးစရာ ရွိသည့္ credit card မွ အေၾကြး၊ အိမ္ကို ေခ်းေငြႏွင့္ ဝယ္ထားသည္ဆုိလွ်င္ ဆပ္ရန္ က်န္သည့္ ပမာဏ စသည္ အေၾကြး စုစုေပါင္း ျခားနားခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။ Net worth ကိုတုိးပြားေစရန္ ရည္မွန္းခ်က္ တိတိက်က် ထားသင့္သည္။

(၃) အမွန္တစ္ကယ္ လိုအပ္မွာသာ ေခ်းေငြ ရယူသံုးစြဲပါ။ လစဥ္ ျပန္ေပးရသည့္ amount မွာ နည္းေသာ္လည္း အေၾကြး ျပန္ဆပ္သည့္ အခ်ိန္ ျပည့္ေသာအခါ ကုိယ္၀ယ္ယူသည့္ ပစၥည္းအတြက္ အမွန္တစ္ကယ္ ေပးလုိက္ရသည့္ တန္ဖုိးမွာ အလြန္ပင္ မ်ားျပား ေနမည္ကို သတိရွိပါ။

(၄) တတ္ႏုိင္သမွ် အေၾကြးကို ျမန္ျမန္ ျပန္ဆပ္ပါ။ Credit card outstanding bill, အိမ္၀ယ္ရန္ ေခ်းယူထားသည့္ mortgage စသည္တုိ႔ကို ျမန္ႏုိင္သမွ် ျမန္ျမန္ ျပန္ဆပ္ရန္ ၾကိဳးစားပါ။ အေၾကြး ေစာေစာေက်လွ်င္ အတုိးေပးရသည့္ ေငြေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ သက္သာ ႏုိင္မည္ကို သတိရွိပါ။

(၅) အေရးေပၚအတြက္ ေငြကို ၾကိဳတင္ စုထားပါ။ ကုိယ့္လစာ ၂-၃ လစာေလာက္ထိ အနည္းဆံုး emergency အတြက္ ရွိေနရန္ စုပါ။ ျခြင္းခ်က္ အေနျဖင့္ အတုိးမ်ားသည့္ အေၾကြးမ်ား ရွိေနလွ်င္ေတာ့ ေငြစုရန္ထက္ ထိုအေၾကြးမ်ားကို အရင္ဆပ္ရန္ စဥ္းစားသင့္သည္။ အနာဂါတ္ကာလ မည္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ဘာျဖစ္မည္ကို မည္သူမွ် ၾကိဳတင္ မသိႏုိင္ေပ။ လက္ရွိ လုပ္ေနသည့္ အလုပ္ မရွိေတာ့လွ်င္ မည္သို႔ေနမည္ အေရးေပၚ ေဆးကုသရန္ လုိလွ်င္ မည္သို႔ သံုးမည္ကို ၾကိဳတင္ စဥ္းစား စုေဆာင္း ထားပါ။

(၆) အတိုးမ်ားသည့္ အေၾကြးေတြကို ဆပ္ျပီးသည္ႏွင့္ short term အတြက္ လစဥ္ပံုမွန္ စုေငြ သပ္သပ္ ထားပါ။ Short term အတြက္ စုေငြ ဆုိသည္မွာ holiday trip ထြက္ရန္ အတြက္ လည္းေကာင္း၊ ပစၥည္းတစ္ခုခု ဝယ္ရန္အတြက္ လည္းေကာင္း၊ deposit account တစ္ခု ဖြင့္ရန္ အတြက္ လည္းေကာင္း၊ investment တစ္ခုခု လုပ္ရန္အတြက္ လည္းေကာင္း စသည္တုိ႔ အတြက္ ျဖစ္သည္။

(ရ) မိမိပုိင္ဆုိင္မႈကို လံုျခံဳ စိတ္ခ်ရရန္အတြက္ လုိအပ္ေသာ insurance ပမာဏတစ္ခုခု ၀ယ္ထားပါ။ အေရးေပၚ ေဆးကုလုိက္ရ၍ စုေဆာင္း ထားသမွ် အကုန္ သံုးလုိက္ရသည္ ဆုိလွ်င္ ျပန္လည္ က်န္းမာလာသည့္အခါ အစမွ ျပန္စရေပမည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မိမိ၏ lifestyle ႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ insurance တစ္ခုခု ဝယ္ယူ ထားသင့္သည္။

(၈) အလုပ္ မလုပ္ႏုိင္ေတာ့မည့္ အခ်ိန္ retirement အတြက္ ၾကိဳတင္ စဥ္းစားထားပါ။ အသက္ ငယ္ငယ္ကတည္း စတင္ စဥ္းစားမွသာ စိတ္ပူစရာ မလိုေသာ retirement ဘ၀တစ္ခုရျပီး က်န္ရွိေသာ ဘ၀အခ်ိန္ကို ေငြေၾကးအတြက္ စိတ္ပူစရာမလုိပဲ ျဖတ္သန္း ႏုိင္မည္ကို သတိျပဳပါ။

(၉) ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံရန္ စဥ္းစားပါ။ ေငြစုျခင္းသည္ ေကာင္းေသာ အေလ့အက်င့္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ေရရွည္တြင္ ေငြေၾကး ေဖာင္းပြမႈ သေဘာတုိ႔အရ စုေဆာင္း ထားေသာ ပမာဏမွ ရေသာ အတုိးသည္ ဘယ္ေလာက္မွ မရွိေတာ့ပဲ ေငြစုသူ အတြက္ မ်ားစြာ နစ္နာ ဆံုးရႈံး တတ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အေရးေပၚ အတြက္ လံုေလာက္ေသာ ပမာဏတစ္ခု စုေဆာင္းျပီးသား ရွိျပီဆုိလွ်င္ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံမႈအတြက္ စတင္ စဥ္းစားပါ။ ရင္းႏွီး ျမႈပ္ႏွံျခင္း ဆုိသည္မွာ ေငြေၾကး ေျမာက္ျမားစြာ တတ္ႏုိင္ေသာ သူေဌးမ်ားႏွင့္သာ ဆုိင္ေသာ အလုပ္မဟုတ္ပါ။ အနာဂတ္အတြက္ ၾကိဳတင္ စဥ္းစားေသာ လူတုိင္းႏွင့္ သက္ဆုိင္ပါသည္။

(၁၀) ကေလးရွိလွ်င္ ငယ္စဥ္ ကတည္းက ပိုက္ဆံတန္ဖိုး နားလည္ေအာင္ သင္ၾကားေပးပါ။ ငယ္ငယ္ကတည္းက သင္ၾကားညႊန္ျပ ေပးမွသာလွ်င္ ပိုက္ဆံ စကိုင္ေသာ အရြယ္ေရာက္လွ်င္ သံုးသင့္ မသံုးသင့္ စဥ္းစားတတ္ျပီး စုေဆာင္း တတ္သည့္ အေလ့အက်င့္ ျဖစ္ေပၚေစပါမည္။

Posted in: